co i raz
  • wulgaryzm a inwektywa
    15.02.2011
    15.02.2011
    Czy takie określenie jak świnia czy suka odnoszone do kobiet są wulgaryzmami, czy „tylko” kolokwializmami? Czy istnieje reguła pozwalająca ściśle odróżnić kolokwializm od wulgaryzmu, czy też każdorazowo decyduje o tym kontekst wypowiedzi – w tym konkretnym przypadku: czy jeśli nadawca językowego komunikatu słowo świnia poprzedzi pozytywnym przymiotnikiem typu piękna (co sugeruje, że zamierzeniem jest komplement), to zmienia to klasyfikację językową?
  • Wyklęte przykładowo
    5.12.2016
    5.12.2016
    Szanowni Państwo,
    kilka razy spotkałem się z opinią redaktorów, że słowo przykładowo powinno się zastępować wyrażeniem na przykład. Tymczasem ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani też w słowniku synonimów PWN nie opatrzono go żadnym kwalifikatorem, co moim zdaniem oznacza, że oba są równoważne. Czy z przykładowo jest jakiś problem, który pozostaje dla mnie tajemnicą?
  • wykręcić numer
    8.05.2009
    8.05.2009
    Dawniej, kiedy w powszechnym użyciu były telefony tarczowe, telefonując mówiło się potocznie „Przekręcę do ciebie wieczorem”, „Proszę wykręcić prawidłowy numer kierunkowy”. Czy teraz, kiedy większość telefonów wyposażona jest w klawiaturę (przyciski), należałoby powiedzieć „Wystukam / Zastukam do ciebie”, czy też wciąż „wykręcę”?
  • wysoko oczyszczony
    16.07.2002
    16.07.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie – rozstrzygnięcie sporu co do prawidłowej pisowni określenia wysoko oczyszczona lub wysokooczyszczona. Chodzi o wysoko oczyszczoną insulinę, która w niektórych publikacjach pisana jest również jako wysokooczyszczona insulina. Oczekujemy pomocy, aby prawidłowo, zgodnie z zasadami ortografii zapisać to okreslenie w naszej dokumentacji. W wielu słownikach, które wertowaliśmy, nie znaleźliśmy zapisu tego określenia.
    Z poważaniem
    Krzysztof Osmólski
  • wysokoskoncentrowany
    15.03.2002
    15.03.2002
    W zdaniu – „Emulsja ta zawiera wysokoskoncentrowaną substancję pochodzenia roślinnego” – słowo wysokoskoncentrowaną piszemy razem czy oddzielnie?
  • XX-wieczny
    8.03.2005
    8.03.2005
    Dzień dobry!
    Interesuje mnie pewne zagadnienie. Kiedy pisałam pracę licencjacką, moja pani promotor powiedziała, że zamiast pisać XX-wieczny (XIX-wieczny, XVIII-wieczny itd.), powinnam pisać: 20-wieczny, 19-wieczny itd., ewentualnie: dwudziestowieczny, dziewiętnastowieczny itd. Proszę o rozstrzygnięcie tego problemu.
  • zadebiutować

    8.07.2023
    8.07.2023

    Witam, czy przykładowe zdanie „W Polsce film zadebiutował 5 maja 2022 roku”, jest poprawne? Z góry dziękuję.

  • Zadzwonię, gdy odbiorę pampersy

    30.12.2023
    30.12.2023

    Dzień dobry, oto pytanie:

    powiedziałem, że zadzwonię, gdy odbiorę pampersy z apteki (6 paczek po 30 szt.). Rozmówczyni zinterpretowała to w ten sposób, że gdy odbiorę w aptece. Ja, że gdy odbiorę w sensie zaniesienia ich do domu. Kto prawidłowo to zinterpretował?

    Kontekst, podany przez rozmówczynię:

    Moim zdaniem ważny jest jeszcze wstęp, że rozmawialiśmy w drodze do apteki, jak doszedłeś to ja powiedziałam, żebyś zadzwonił jak odbierzesz pampersy, na co ty, że ok itd.

    Pozdrawiam

    Marek Kłosowski

  • zaimek a spójnik
    5.06.2013
    5.06.2013
    W jaki sposób można przekonać się, czy dane słowo jest zaimkiem czy spójnikiem? Chodzi mi konkretnie o słowa: zanim, dopóki, dopóty. Ich funkcja w zdaniach:
    Zanimby on przyszedł, zdążyłbym wszystko zrobić sam.
    Dopóty by pracował, dopóki by miał siłę.

    wydaje się identyczna, a jednak cząstkę by pisze się raz łącznie, a raz oddzielnie.
  • zapis nazw aktów prawnych

    26.11.2021
    9.11.2005

    Nazwy aktów prawnych zapisujemy z pierwszą literą wielką. Ale kodeks cywilny itd. pisze się małymi literami. Jaka zasada tu obowiązuje? Czy nazwy aktów prawnych koniecznie należy wyróżniać kursywą lub cudzysłowem? Czy np. Ustawa z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody powinna być zapisana kursywą? I czy koniecznie Ustawa (tzn. wielką literą)? A co z Ustawą z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych – dwa razy wielka litera?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego